Vrede van Brest-Litovsk

De Vrede van Brest-Litovsk is een vredesverdrag dat op 3 maart 1918 ondertekend werd in het fort van Brest-Litovsk.
Tijdens deze overeenkomst sloten de RSFSR (de communistisch-Russische staat na de val van de Voorlopige Regering) aan de ene zijde en het Duitse Rijk, Oostenrijk-Hongarije, Bulgarije en het Ottomaanse Rijk (gezamenlijk aangeduid als de Centrale mogendheden) aan de andere zijde vrede na de machtsovername door de bolsjewieken. Dit betekende het einde van de deelname aan de Eerste Wereldoorlog voor de bolsjewistische RSFSR. De RSFSR sloot deze vrede tot grote woede van zijn bondgenoten. De RSFSR moest voor dit verdrag veel betalen. Ze moesten land, kapitaal en inwoners aan Duitsland afstaan. Duitsland werd voortaan beschermd door een keten van satellietstaten in het oosten. Deze staten, waarvan Oekraïne de belangrijkste was, waren economisch van Duitsland afhankelijk en met Rusland verplicht tot leveranties van grondstoffen aan Duitsland.

De ondertekening van het verdrag

Lenin in 1920

Voor Duitsland betekende dit verdrag het einde aan de tweefrontenoorlog. Manschappen kwamen vrij, zodat Duitsland in de zomer van 1918 de Kaiserschlacht kon inzetten tegen de westelijke geallieerden. Voor de Russische communisten was dit een bittere pil. Lenin en Trotski betoogden echter dat anders "de revolutie ten onder zou gaan in een vloed van Duitse legers". Bovendien hadden de communisten de hele oorlog in de eerste plaats niet gewild.

Leon Trotski

De twee eerste bladzijden van het verdrag

De geallieerden bleven dit de communisten kwalijk nemen en zagen bovendien deze "ideologie van de wereldrevolutie" als uiterst gevaarlijk. In de daarop volgende jaren zouden ze trachten de communisten ten val te brengen door de witten in de Russische Burgeroorlog te steunen.
Het Verdrag van Versailles onderkende de machtspositie die Duitsland op deze manier kreeg, en verklaarde het Verdrag van Brest-Litovsk nietig.